کد مطلب:38986 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اهل بيت

آيه تطهير به چه معناست و دلالت بر چه افرادي ميكند و چرا زنان پيامبر را شامل نميشود؟

1. آيه شريف: إنّما يريدالله ليذهب عنكم الرجس?گهلالبيت و يطهّركم تطهيراً; (احزاب، 33) خدا فقط ميخواهد آلودگي را از شما خاندان ]پيامبر[ بزدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند.

روايات فراواني از طريق شيعه و سني در شأن نزول اين آيه وارد شده كه ثابت ميكند اين آيه فقط شامل پنج تن، يعني رسولاكرم، علي، فاطمه و حسن و حسين: است.(ر.ك: الميزان، علامه طباطبايي;، ج 16، ص 310 و 317، نشر اسلامي.)

اينكه اهل بيت پيامبر6 تنها همسران پيامبر اكرمباشند، به دليل اينكه آيات قبل و بعد اين آيه دربارة زنان حضرت نازل شده، سخن باطلي است; زيرا اولاً، ضميرهايي كه در آيات قبل و بعد آمده به صورت ضمير جمع مؤنث بيان شده، در حالي كه ضماير اين قسمت از آيه، همه به صورت جمع مذكر آورده شده است. در آغاز اين آيه خداوند متعال همسران پيامبر اكرمرا مخاطب ساخته است، لذا تمام شش ضميري كه در اين بخش از آيه آمده، به صورت جمع مؤنث ذكر شده است; سپس در بخش دوم آيه (آيه تطهير) دو ضمير جمع به كار رفته كه هر دو به صورت جمع مذكر آورده شده است. اين خود نشان ميدهد كه لحن اين آيه تغيير كرده و هدف ديگري را دنبال ميكند.

ثانياً: روايات بسياري كه در كتب معتبر اهل تسنن و تشيع نقل شد، حاكي ازآن است كه، مخاطب در اين آيه اختصاصاً پيامبر اكرمو علي و فاطمه و حسن و حسين: هستند ]نه همسران پيامبراكرم[.(ر. ك: تفسير نمونه، آيةالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 293، دارالكتب الاسلامية.)

در آيه شريف سورة هود كه ميفرمايد: قالوا اَتَعجَبينَ مِن اَمرِ اللّهِ رَحمَتُ اللّهِ وبَرَكـَتُهُ عَلَيكُم اَهلَ البَيتِ; (هود، 73) گفتند: از فرمان خدا تعجب ميكني; اين رحمت خدا و بركاتش بر شما خانواده است. ضمير در اَتَعجَبينَ ـ كه البته ضمير يا مستتر است و يا به قولي يأ ميباشد، و در هر صورت ين ضمير نيست ـ(شرح رضي علي الكافيه، رضي الدين استرآبادي، ج 2، ص 415، نشر مؤسسة الصادق، تهران.) به مخاطب برمي گردد كه ساره همسر حضرت ابراهيمميباشد و ضمير موجود در عليكم هم باز به او و بستگان ـ خانواده ـ او برميگردد و اهل البيت هم منصوب است يا به اين علت كه ندا ـ يعني تقدير آن يا اهل البيت ميباشد ـ و يا به علت اختصاص.(املاء ما من به الرحمن، ابوالبقأ، عكبري، ج 2، ص 43، نشر دارالكتب الاسلامية.) در هر صورت اگر گمان ميشود كه در اين آية شريف، همسر ابراهيمجزء اهل بيت به حساب نيامده است، گمان درستي نيست، زيرا شكي نيست كه كلمه اهل ـ از نظر معناي لغوي ـ شامل همسر هم ميشود، ولي سخن اين است كه هيچ مانعي ندارد كساني جزء اهل بيت پيامبري همچون پيامبر اسلامباشند، ولي براثر جدايي مكتبي، از نظر معنوي از اهل بيت خارج شوند، مانند آن كه خداوند پسر نوح را از اهل نوح به حساب نميآرود: قالَ يـَنوحُ اِنَّهُ لَيسَ مِن اَهلِكَ اِنَّهُ عَمَلٌ غَيرُ صـَـلِحٍ; (هود،46) فرمود: اي نوح! او از اهل تو نيست; او عمل غير صالحي است ]= فرد ناشايستهاي است[.(تفسير نمونه، آية اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 9، ص 167 ـ 173، نشر دارالكتب الاسلامية.) خلاصه آن كه واژة اهل بيت ـ از نظر لغوي ـ شامل همسر يا همسران انسان هم ميشود، ولي در آية 33 سورة احزاب ـ آية تطهير ـ روايات بسيار فراواني ـ كه از طريق اهل سنت و شيعه رسيده است ـ دلالت دارد كه اهل بيت در اين آيه، همة خاندان پيامبر6 را شامل نميشود، بلكه تنها شامل پنج نفر ميگردد: پيامبر6، علي، فاطمه، حسنو حسين(تفسير نمونه، آية اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 294، نشر دارالكتب الاسلامية.)